Türkiye enflasyonla mücadele için peş peşe kararlı adımlar atmaya devam ediyor. 26 Aralık’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan, gübre ve yem fiyatlarının nisan sonuna kadar sabitlediğini açıkladı. Fiyat sabitlemesinin ardından bir de indirim yapılacağı müjdesi verildi. Bu karar sonrası EPDK da dün güzel bir haberi vatandaşlara duyurdu. EPDK, 1 Ocak 2023’ten geçerli olacak şekilde; İstanbul’da faaliyet gösteren ve yaklaşık 5,5 milyon aktif doğal gaz konut abonesi bulunan İGDAŞ’ın sistem kullanım bedellerinde indirim yaptı. EPDK’nın bu indirimi sonrasında nihai doğalgaz fiyatlarında ise yüzde 12,13 düzeyinde bir indirim olacak. Doğalgaz indiriminin ardından EPDK bir güzel haber daha verdi. EPDK, sanayide kullanılan elektriğe yüzde 16 oranında indirim yapıldığını açıkladı. Yapılan bu indirimlerin ekonomiye ve halka nasıl yansıyacağını Haber7 uzman isimlere sordu.
ÜRÜNLERDE YÜZDE 2-7 ARASINDA İNDİRİM OLABİLİR
MÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Enerji Verimliliği Uzmanı Altuğ Karataş, indirimlere ilişkin sanayide oluşabilecek her olumlu hareketin mutlaka ürün maliyetlerine yansıyacağını söyledi. Bu indirimlerin vatandaşa yaklaşık yüzde 2 ile yüzde 7 arasında bir oranda yansıyabileceğini belirten Karataş, “Ama genelde şu oluyor, tabii ki üreticilerin bazılarını tenzih ediyorum. Maliyetler artarken arttırılıyor, düşüşler olduğunda yansıtılmıyor. Burada tüketicinin tabii davranışa girmesi lazım. Belki bunu yansıtacak olanları öncelikleyebilirler.” dedi.
DOĞALGAZA İNDİRİM OLURSA O DA ÜRÜN FİYATLARINI DÜŞÜŞÜRÜR
Sanayi doğalgazında da önümüzdeki günlerde bir indirim beklediklerini ifade eden Karataş, “Ama orada da şöyle bir şey bekliyoruz, özellikle enerji yoğun sektörlerdeki doğal gaz fiyatı GRT dediğimiz bir serbest piyasayla belirleniyor. Yani hükümet yurt dışında gerçekleşen bir fiyat artışıyla ilgili sübvansiyonu orada yüklenmek istemiyor. Onun için geçtiğimiz aylarda bir metreküp doğal gazın fiyatı 26 küsur liraya kadar çıktı. Şimdi ise hafif geriye gelenler var. Otomatikmen herhangi bir ayar yapmadan dünya piyasalarında bir derleme olduğunda da sanayiciye yansıyacak fiyat mekanizması var. Tahminim bir yüzde onluk bir gerileme olacak orada da, yani 24 liranın altına düşecektir. Gaz burada nasıl maliyetleri etkiler? Gene biraz önce belirttiğim gibi her ürünün içinde enerjinin oranı neyse bu oranın içinde genelinde azalma da mutlaka ürünleri maliyetlerine yansıyacaktır.” açıklamasında bulundu.
ENFLASYONDA DÜŞÜŞ OLACAK
Karataş, Gübre, doğalgaz ve sanayi elektriğindeki indirimin enflasyon üzerinde de mutlaka bir etkisi olacağını söyleyerek “Bence enflasyonun ivmesinde bir düşüş beklemeliyiz. Enflasyon tabii ki olacaktır ama %80 enflasyon yerine belki de bu oranların yansımasıyla ilk aşamada %65’e belki daha sonrasında %50’lere bunu mutlaka zamanla göreceğiz.” şeklinde konuştu.
Karataş, bütün dünyanın enflasyonla uğraştığını belirterek Avrupa’da enflasyonun açıklandığı gibi yüzde 10’lar seviyesinde olmadığını bu oranın çok daha yüksek olduğunu sözlerine ekledi.
İNDİRİMLER ENFLASYONDA DÜŞÜŞ ETKİSİ OLUŞTURUR
Konuya ilişkin bir değerlendirme de Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yüksel Okşak‘tan geldi. Okşak, atılan bu adımların reel fiyatlara mutlaka yansıyacağını belirterek 2023’te asıl konuşacağımız konunun enflasyon olmayacağını ifade etti. 2023 yılında dünya ekonomisinde bir durgunluk yaşanabileceğini söyleyen Okşak, hükümetin yaptığı bu indirimlerin bu durgunluğa karşı tedbirler olabileceğini söyledi.
Okşak, “Tüketicinin alanında yapılan indirimlerin tamamı da yine aynı şekilde dezenflasyon sürecine gireceğimiz için önümüzdeki süreçte bu enflasyonun düşüş ile katkı sağlayacak adımlar olarak açıkçası görüyor ve değerlendiriyorum. Yani bu uygulamalar önümüzdeki günlerde enflasyonda bir düşüş etkisi oluşturur.” diyerek sözlerini sonlandırdı.
2023 FİYATLARMALARINDA İNDİRİM DİKKATE ALINSIN ÇAĞRISI
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, sanayi elektriğine yapılan yüzde 16 indirime ilişkin, yaptığı açıklamada üyelerine çağrıda bulunmuştu. Avdagiç “Üyelerimize bir mesajımız, 2023 yılı fiyatlamalarını bu indirimi dikkate alarak yapmaları.” dedi.
İTO’dan yapılan açıklamada Avdagiç’in, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşıma yer verildi.
Avdagiç, paylaşımında, elektrikte sanayi abonelerine yüzde 16 indirim yapıldığı açıklamasına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Şekib Avdagiç, “Sanayi elektriğine yapılan yüzde 16 indirim, ihracatçımızın fiyatlamasını kolaylaştıracak, rekabetçiliğini artıracak çok önemli bir adım. Bu indirim enflasyonla mücadeleye de çok önemli katkı yapacaktır. Sadece maliyet unsuru olarak değil, psikolojik katkısı da olacak.” değerlendirmesini yaptı.
Bu indirimin gerekliliğini ve iş dünyasının bu konudaki beklentisini her platformda dile getirdiklerini belirten Avdagiç, “2023’e daha da büyük bir umutla giriyoruz. Üyelerimize bir mesajımız, 2023 yılı fiyatlamalarını bu indirimi dikkate alarak yapmaları.” açıklamasını yaptı.